Historische A-dvertenties

Een typische advertentie uit de late jaren twintig van de vorige eeuw. Van emancipatie was nog geen sprake, want waarvoor worden de dames in de advertentie geacht de Fordauto te gebruiken? Juist… bezoekjes aan de lunch- en tearoom (tekening), winkelen of uitstapjes maken. In die tijd was het begrip zakenvrouw nog vrijwel onbekend. Als je trouwde stopte je met werken om je aan het gezin te wijden, veelbelovende studentes braken een studie af bij een verloving om een baantje te nemen en voor de uitzet te gaan sparen. Formeel had iedere getrouwde vrouw voor iedere belangrijke rechtshandeling de toestemming van haar echtgenoot nodig . (Geert Mak: De eeuw van mijn Vader pag. 101-103 , Uitgeverij Atlas ISBN 9045001276).

De tekst in deze advertentie richt zich eerst tot de dames, maar vanaf de vijfde alinea staan de dames weer in de derde persoon en wordt degene, die geacht wordt de verkooporder te tekenen weer aangesproken.
Ook dat was het A-Ford tijdperk……

Als vanouds waren de bedrijfswagens een niet onbelangrijk onderdeel van het Fordconcern in de late jaren ’20 van de vorige eeuw. Immers de vroege ambities van de oude Henry Ford waren geïnspireerd door zijn boerenafkomst en zijn ideaal om door mechanisatie het boerenbedrijf efficiënter te maken. Hier bleef hij nog lang mee schermen, ook nadat hij de grootste personenautofabrikant van de USA was geworden. Hiernaast weer eens een advertentie voor een vroege AA-truck, ditmaal als lastdier voor een welhaast uitgestorven beroepsgroep: de kolenboer. Een beroep waarin zowel mijn grootvader als mijn vader in de late jaren ’50 hun brood hebben verdiend. Grootvader als eigenaar van een brandstoffenbedrijf, mijn vader kwam daar in dienst en begon zoals de mannen hiernaast afgebeeld “onder de zak” , zwaar en vuil werk.

De vroege AA-truck (1928) heeft in die tijd standaard nog dezelfde 3-versnellingsbak als de personenauto, maar met als optie een keuze uit 2 gearingen en een Ford extra twee versnellingsoverbrenging waardoor de Truck 6 versnellingen vooruit en twee achteruit krijgt. Later werden alle AA-trucks standaard uitgerust met een 4 versnellingsbak (vooruit). De motoren bleven dezelfde 40 PK 3300 cc’s als in de personenauto’s. Ook het nu zo normale “dubbellucht” achter kwam toen nog niet voor, zoals op de afbeelding te zien. Hierin kwam in 1930 verandering toen de AA-trucks als eersten konden worden uitgerust met dubbele achterwielen.

Service werd al in de jaren ’20 gezien als een uiterst belangrijke ondersteuning voor de verkoop van auto’s. Een, vertaalde, open brief van Henry Ford naar alle dealers liet daar geen misverstanden over bestaan: “Het is steeds onze meening geweest, dat een verkoop niet het einde is van een transactie tusschen den kooper en ons, doch dat dit een nieuwe verplichting op ons legt van te zorgen, dat de wagen den kooper ook dient” en “Dit is immers in ons eigen zakelijk belang. Indien de Fordautomobiel goede diensten geeft, komt de verkoop ervan vanzelf wel terecht.” (uit: Ford Service Bulletin september-oktober 1929). Tegenwoordig zou het nuttig kunnen zijn dat sommige bedrijven, van welke aard ook, deze brief eens ter harte nemen. De toenmalige Forddealers trokken het zich in ieder geval aan. Hiernaast ziet u een advertentie, waarin Fordeigenaren werden uitgenodigd hun automobiel -gratis- ter inspectie aan te bieden. De bevindingen werden genoteerd in het Service Inspectie Rapport, waarvan u een voorbeeld kunt bekijken, door op de advertentie te klikken.

Aan de monteurs werden trouwens ook een aantal eisen gesteld:

Liefde tot de automobiel en de werktuigen en gereedschappen
Achting voor de kwaliteit en nauwkeurigheid van den Fordwagen
Beleefdheid
Zindelijkheid
Netheid bij het werk en een absoluten wil, om een eerste klas herstelling uit te voeren.
(Uit Ford Service Bulletin December 1931)
Zijn al deze zaken tegenwoordig uit de tijd of juist nog erg actueel ? U mag het zeggen !!

In 1935 heerste in Nederland de depressie nog volop met 340.000 werklozen op een bevolking van 8 miljoen mensen. Doordat de regering weigerde in te grijpen heeft in Nederland deze crisis langer geduurd dan elders. Men bleef het land beschouwen als een unieke, geisoleerde burcht van orde en degelijkheid, terwijl Nederland in werkelijkheid allang een open handelsland was, nauw vervlochten met de economie in de rest van de wereld. In plaats van, in navolging van andere landen, de economie vlot te trekken door extra overheidsgeld uit te geven aan grote projecten en bv kortere werktijden en vervroegde pensionering bleef men door meedogenloze zuinigheid juist nieuwe werkloosheid oproepen. (uit Geert Mak, De eeuw van mijn vader. Uitgeverij Atlas Amsterdam 1999, ISBN 90-450-0127-6)
Het bedrijfsleven, waaronder Ford had het iets beter begrepen, zoals uit deze advertentie uit 1935 blijkt. Duidelijker kon het niet zijn: Ford behoedt vele Nederlanders voor de gesel der werkloosheid door werk te bieden in de Fordfabrieken en aanverwante bedrijven. Met andere woorden: koopt daarom Ford om dat zo te kunnen houden…..

Ter gelegenheid van de oprichting van het T-Ford Register Nederland beelden we hier één van de oudste Ford advertenties in Nederland af. In die tijd was één van de importeurs “Handelsvereeniging Ford” gevestigd aan de Prinsengracht 514. In Nederland was in die jaren nog geen sprake van een productielijn aan de lopende band, zoals in de USA. De wagens kwamen in onderdelen, of zoals genoemd “Knocked-Down” in ons land aan en werden bij een bedrijf in Zaandam in elkaar gezet. De productie 1913, die in de kleine advertentie zo trots wordt genoemd, sloeg natuurlijk op het aantal Ford dat in dat jaar in Amerika van de band was gerold. Nederland telde in 1919 in totaal 6676 personen- en bedrijfsauto’s. (Gegevens ontleend aan de uitgave: 75 jaar Ford in Nederland 1924-1999, uitgegeven door Ford Nederland NV)